Pędzle do malarstwa – jakie są najlepsze do malowania. Pędzle artystyczne.

Jest pomysł na obraz, masz już farby, a na sztaludze wisi płótno. Jeszcze tylko pędzle do malarstwa i można malować! No właśnie, pędzle… 

Kiedy jako początkujący malarz wchodziłam do plastyka, nie miałam pojęcia co wybrać. Pędzle długie, krótkie, płaskie, okrągłe, syntetyczne, naturalne, szczecinowe – SZALEŃSTWO! Nie jestem z tego dumna, ale w tym przypadku kieruję się myślą “im więcej tym lepiej”, a każda wizyta w sklepie plastycznym kończy się zakupem pędzla. Cześć, jestem Daria i jestem pędzloholikiem. Po wyrzuceniu sporej części, w mojej kolekcji są 78 81 pędzle (w trakcie pisania artykułu byłam w sklepie plastycznym), i uważam, że wciąż jest ich za mało. Nigdy nie wiadomo jakiego pędzla będzie się potrzebować. Może właśnie ten smutny z roztrzepanym włosiem sprawdzi się idealnie do zaznaczenia faktury. 

Jeśli idziesz na ASP, zobacz przykładową teczkę na grafikę ASP Gdańsk.

Najlepsze efekty w malarstwie uzyskacie używając jednocześnie różnych narzędzi. Tak jak w rysunku wymieniacie ołówki i zmieniacie kreskę w zależności od materiału jaki rysujecie, tak samo podczas malowania zmieniacie narzędzia i dostosowujecie ruch do przedmiotu/postaci, którą tworzycie.

Postaram się wam przybliżyć, czego możecie się spodziewać po danym pędzlu w zależności od techniki jaką się posługujecie.

Pędzle do malarstwa – rozmiary

Ciężko jest mówić o rozmiarach pędzli, ponieważ ich numeracja różni się pomiędzy producentami i rodzajami włosia w pędzlu. Jeśli wasz sklep dla artystów jest dobrze zaopatrzony, to będziecie mieli do wyboru kilka rozmiarów z każdego rodzaju pędzli. Najmniejszymi z nich będą pędzle retuszerskie o średnicy nawet 1mm, które świetnie sprawdzają się do malowania detali wymagających szczególnej precyzji. Jedne z większych pędzli często są opisywane jako “pędzle do tła” lub “pędzle do murali” i mogą mieć nawet 15cm szerokości. Osobiście nie kieruję się numeracją na pędzlu. Najlepiej wybrać się do sklepu plastycznego i samodzielnie dotknąć i ocenić jego wielkość.

W pierwszej kolejności wybieracie rozmiar pędzla do waszych potrzeb. Wiecie mniej lub więcej, jaki format będzie miał docelowy obraz. Przy płótnach o wymiarach ok. metra, rzadko są potrzebne największe pędzle, ale taki o 5 cm szerokości będzie już przydatny (na etapie podmalówki czy przy stawianiu dużych jednolitych plam, większy pędzel bardzo przyspieszy pracę).  

JAK WYBRAĆ ROZMIAR PĘDZLA?

Jeśli nie macie jeszcze żadnego pędzla, to zakładam że zaczynacie od formatów do 50x70cm. Wybierzcie na start chociaż 5 pędzli, mały do szczegółów, jeden większy, i trzy pośrednie o różnych zakończeniach włosia- np. pędzel płaski, skośny i okrągły, żebyście mieli okazję sprawdzić jaki rodzaj pędzli najbardziej wam odpowiada.

RODZAJE PĘDZLI do malowania

W ofertach sklepów plastycznych znajdziecie pędzle o różnych kształtach. Najpopularniejsze z nich to pędzle: 

• Okrągłe- pędzle o równej średnicy o zaokrąglonym czubku.  

• Okrągłe spiczaste- podobne do okrągłych, ale ich końcówka jest wyciągnięta w szpic.  

• Płaskie- pędzle płaskie zbierają małą ilość farby. Pomogą wam w nakładaniu cienkich warstw, co jest szczególnie przydatne na etapie podmalówki. To najczęściej używany przeze mnie typ pędzli. 

• Skośne- podobne do pędzli płaskich, zakończone skośną krawędzią. Ich kształt pomoże wam dojechać w trudno dostępne miejsca. 

• Wachlarz-  dobrze się spisuje jeśli chcecie uzyskać efekt cętkowania/faktury- niezastąpiony podczas malowania krajobrazów.  

• Bright-  typ pędzli płaskich z krótkim włosiem, dzięki któremu możecie z większą precyzją malować krawędzie. 

• Filbert- koci język-  pędzel płaski o krawędzi ściętej półkoliście. Sprawdza się przy malowaniu miękkich plam i dużych płaszczyzn o nieostrych krawędziach. 

Oczywiście rodzajów pędzli jest dużo więcej, o tak wdzięcznych nazwach jak „trójząb”, „stopa jelenia” czy „ogon wielbłąda” : ) Możecie też tworzyć swoje pędzle, przycinając włosie wg. własnych potrzeb.  

RODZAJE WŁOSIA – rodzaje pędzli

Pędzle z włosia syntetycznego cechują się wysoką sprężystością. Wykonuje się je np. z włókien poliestrowych lub nylonowych. Dobrze absorbują wodę i nadają się do malowania farbami akrylowymi, olejnymi, akwarelami oraz temperą.

Pędzle szczecinowe są sztywniejsze od syntetycznych. Najłatwiej je rozpoznać po jasnym kolorze włosia. Ruch takim pędzlem pozostawia charakterystyczny ślad włosia w farbie. Przeznaczone głównie do malarstwa olejnego.

Pędzle z naturalnego włosia są lekkie, delikatne i puchate. Zazwyczaj wykonane z wołu, wiewiórki, kuny lub kozy. Znacznie lepiej chłoną wodę, niż pędzle z włosia syntetycznego. Na rynku można też znaleźć pędzle mieszane (naturalne włosie + syntetyczne), które mają o wiele bardziej przystępne ceny.  Pędzli naturalnych używa się głównie do akwareli, ale też do gwaszu i tempery, a nawet do farb akrylowych.  

PĘDZLE DO malarstwa akrylowego

Zarówno pędzle do farb olejnych, jak i akrylowych powinny być dość twarde, aby utrzymać ciężkość farby. Do farb olejnych proponuję zakupić pędzle z włosia syntetycznego. Początkowo te pędzle wystarczą wam zarówno do malarstwa akrylowego, jak i do olejnego, ale musicie je bardzo dobrze myć, żeby farby na pędzlu się nie zmieszały, w przeciwnym razie farba na obrazie może pękać. Pędzle po farbie akrylowej należy myć za każdym razem, kiedy skończycie malować, w przeciwnym razie farba szybko zaschnie i usunięcie jej z włosia będzie prawie niemożliwe. Na ratunek nieumytym pędzlom polecam wam benzynę ekstrakcyjną.

PĘDZLE DO malarstwa olejnego

Do malarstwa olejnego polecam wam pędzle o dłuższym włosiu, chociaż kilka o krótszym też się może przydać. Osobiście najczęściej używam pędzli syntetycznych płaskich, ponieważ jednym narzędziem mogę uzyskać szeroki ruch (mając pędzel na płasko), jak i wąską linię (po przechyleniu pędzla w bok). Do szczegółów zwykle używam małych pędzli syntetycznych lub sobolowych. Możecie również zdecydować się na pędzle szczecinowe, dzięki którym obraz nie będzie malowany „na płasko”, a zyska wyjątkową fakturę. W ofertach sklepów plastycznych znajdują się też środki do czyszczenia pędzli, ale według mnie najlepiej myć wodą z szarym mydłem. Jeśli nie chcecie myć pędzli po każdym malowaniu, to spokojnie możecie potrzymać je kilka dni w terpentynie, ale jest to zabawa dość ryzykowna- może skutkować nieodwracalnym wygięciem włosia.  

Tuba czy teczka na rysunki i obrazy?

PĘDZLE DO akwareli

Do akwareli najlepiej spiszą się pędzle z włosia naturalnego, ale nie polecam wam takich kupować na początku przygody z farbami wodnymi. Dlaczego? Z powodów ekonomicznych. Dobrej jakości pędzle z włosia naturalnego nie należą do tanich narzędzi, a na start spokojnie wystarczy wam włosie syntetyczne, uważajcie jednak na to, aby te pędzle również były przeznaczone do akwareli. Koniecznym jest aby dobrze absorbowały wodę, żebyście mogli puścić kolor z dużą ilości wody, a w razie potrzeby zebrać jego nadmiar. Szczególnie polecam wam pędzle typu „mop”.

Kupując najdroższy pędzel w sklepie nie zaczniecie nagle lepiej malować, ale jeśli kupicie jeden (i to zły!), to już na początku drogi możecie się zniechęcić do malarstwa. Próbujcie, testujcie, przycinajcie po swojemu i bawcie się dobrze, poznając nowe narzędzia.

Przy okazji, poznaj Darię, autorskę tekstu: