20 malarzy, których musisz znać

Pytanie o najważniejszych malarzy często pojawia się na egzaminie z historii sztuki. Dlatego przygotowaliśmy listę znanych malarzy – wraz z kilkoma ciekawostkami o każdym z nich oraz ze spisem najważniejszych dzieł. W innym wpisie przygotowaliśmy natomiast listę najważniejszych znanych architektów.

Znani malarze – 20 artystów, których musisz znać

Od XIX wieku malarstwo zaczęło się dynamicznie rozwijać. Artyści byli już znudzeni nieustannym przedstawianiem rzeczywistości dokładnie taką, jaka ona jest (akademizm, realizm). Chcieli w swoje prace tchnąć więcej ducha i emocji. Tak powstał ekspresjonizm, impresjonizm i inne bardziej rozbudowane nurty. Powstały też pierwsze abstrakcje i techniki mieszane. Artysta w końcu mógł zacząć tworzyć to, na co miał ochotę! Chcąc dalej odkrywać możliwości jakie daje sztuka, artyści stworzyli kolejny nurt – konceptualizm, gdzie liczył się przede wszystkim zaskakujący pomysł. Od tego czasu sztuka i twórczość nabrały zupełnie innego charakteru. Jednak nawet w tych najbardziej nowoczesnych i awangardowych dziełach można znaleźć nawiązania do kanonu sztuki, a zwłaszcza do dzieł antycznych i renesansowych. Właśnie dlatego warto poznać najważniejszych artystów i ich dzieła.

Lista znanych malarzy

W naszej liście wymieniamy kolejno ciekawostki o danych malarzach oraz listę ich trzech największych dzieł.

1. Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Rafael Santi, Donatello (tzw. wielcy artyści renesansu)

Leonardo da Vinci pracował jako projektant broni. Najważniejsze dzieła: 

• Mona Lisa
• Ostatnia Wieczerza
• Człowiek witruwiański

Michał Anioł był brzydki, nietowarzyski, chuderlawy i zrażał do siebie wszystkich ludzi. Najważniejsze dzieła:

• Stworzenie Adama (fresk na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej)
• Sąd Ostateczny (fresk w Kaplicy Sykstyńskiej)
• Pietà

Rafael Santi – urodził się w Wielki Piątek oraz zmarł w Wielki Piątek, przez co uznany został za boskiego artystę. Najważniejsze dzieła:

• Szkoła Ateńska
• Zaślubiny Marii z Józefem
• Madonna Sykstyńska

Donatello jest pierwszym w Europie twórcą męskiego aktu. Donatello jest oczywiście rzeźbiarzem, ale po prostu trzeba o nim wspomnieć przy tych renesansowych twórcach.

2. Hieronim Bosch (1450-1516)

Ciekawostki:

1. Mówi się, że „malował on ludzi (…) takimi, jacy są wewnątrz, w swej duszy”
2. Ludzie postrzegali go jako heretyka religijnego albo zwolennika alchemii i okultyzmu.
3. Obfitość detali w obrazach Boscha wpłyneła na dużą popularność malarza – odbiorcy za każdym razem mogli dostrzec coś, czego wcześniej nie zauważyli (co było dla nich namiastką telewizji).
4. Miał tak oryginalny styl, że z czasem przestał podpisywać obrazy.
5. Podobną fascynację psychiką i podświadomością można zobaczyć u późniejszego artysty – Blake’a, który prawdopodobnie inspirował się pracami Boscha.

Dzieła:

• Ogród rozkoszy ziemskich
• Kuszenie św. Antoniego
• Wóz z sianem

3.Albrecht Dürer (1471- 1528)

Ciekawostki:

1. Był prawdziwym narcyzem – malował mnóstwo autoportretów.
2. Miał ogromny wkład w rozwój drzeworytnictwa i miedziorytnictwa. Był wybitnym grafikiem.
3. Był jednym z pierwszych artystów, którzy tworzyli naukową teorię sztuki. Autor m. in. „Cztery księgi o proporcjach ciała człowieka”
4. Rysował właściwie odkąd nauczył się trzymać ołówek w ręce.
5. Wizerunek nosorożca wykonany przez Dürera wykorzystywano w niemieckich szkołach na lekcjach biologii aż do 1939 roku. Artysta narysował go nie z natury, ale na podstawie otrzymanego wcześniej rysunku.

Dzieła:

• Autoportret z futrzanym płaszczem
• Czterej Jeźdźcy Apokalipsy
• Zając polny

4.Caravaggio Michelangelo Merisi (1571-1610)

Ciekawostki:

1. Jego malarstwo to przede wszystkim silne kontrasty światłocieniowe (caravaggionizm).
2. Na początku kariery często malował zmysłowych młodzieńców z owocami (Chory Bachus).
3. W jego obrazach jest dużo pustej przestrzeni, ponieważ detale rozpraszały oglądającego.
4. Często kopiował swoje najlepiej sprzedające się obrazy, aby zarobić jeszcze więcej.
5. Był awanturnikiem i nieraz wpisano go do kartoteki policyjnej.

Dzieła:

• Złożenie do grobu
• Powołanie św. Mateusza
• Bacchus

5. William Turner (1775- 1851)

Ciekawostki:

1. Uznano go za prekursora impresjonizmu.
2. Pierwszą akwarelę, scenę z Oxfordu, namalował mając 12 lat.
3. Zostawił po sobie 30 000 prac! Większość z nich to szkice, jednak ok. 300 obrazów olejnych również jest imponujące.
4. Mówił, że podczas wystaw wcierał tabakę w swoje płótna, a farby rozpuszczał w zwarzonym piwie.
5. Przeciwnicy Turnera porównywali jego dzieła do „dania z nadmiarem curry, żółtej febry i efektów biegunki”.

Dzieła:

• Ostatnia droga Temeraire’a
• Deszcz, para, szybkość – Great Western Railway
• Słońce wschodzi przez mgłę

6. Claude Monet (1840-1926)

Ciekawostki:

1. Uznany za jednego z twórców impresjonizmu.
2. Przyjaźnił się z Manetem – innym przedstawicielem impresjonizmu.
3. Z czasem jego wzrok się pogarszał, co widać w coraz bardziej „niewyraźnych” obrazach.
4. Swoją karierę rozpoczął już w gimnazjum jako karykaturzysta.
5. Jego najdroższe dzieło to „Stogi”. Jest warte 81,4 miliardów dolarów.

Dzieła:

• Stogi siana
• Nenufary
• Katedra w Rouen

7. Henryk Siemiradzki (1843-1902)

Ciekawostki:

1. Polski malarz akademicki. Miał podobną tematykę obrazów do Jana Matejki.
2. Obraz „Żebrający rozbitek” został sprzedany w londyńskim domu aukcyjnym Sotheby’s za ponad 5,4 miliona złotych.
3. Zanim podjął studia na ASP, ukończył studia na wydziale matematyczno-fizycznym.
4. Henryk Sienkiewicz czerpał inspiracje z malarstwa Siemiradzkiego, pisząc „Quo vadis”.
5. Został pochowany w krypcie zasłużonych na krakowskiej skałce.

Dzieła:

• Pochodnie Nerona
• Dirce chrześcijańska
• Taniec wśród mieczów

8. Alfons Mucha (1860- 1939)

Ciekawostki:

1. Jest autorem czechosłowackiego godła państwowego.
2. Zlecenie na plakat teatralny do sztuki Gismonda Victoriena Sardou było punktem zwrotnym w jego karierze.
3. Był twórcą witrażu w katedrze św. Wita w Pradze.
4. Już w wieku 19 lat dostał pierwszą pracę – tworzenie scenografii w wiedeńskim teatrze.
5. Jego praca egzaminacyjna na ASP w Monachium była tak dobra, że od razu przyjęto go na trzeci rok studiów.

Dzieła:

• Gismonda
• Cykl „Pory Roku”
• Cykl „Słowiańska epopeja”

9. Gustav Klimt (1862-1918)

Ciekawostki:

1. Bał się kobiet, ale z pasją je malował.
2. Przez całe życie mieszkał z matką. Nosił prosty kitel, nie wyróżniał się urodą, ale i tak miał powodzenie wśród kobiet.
3. Niektórzy badacze sztuki twierdzą, że obraz „Pocałunek” przedstawia jego samego z ukochaną.
4. „Pocałunek” wisi w muzeum w Wiedniu, w osobnej sali, pomalowanej w całości na czarno dla większego kontrastu.
5. Nigdy się nie ożenił, ale podobno miał 14 dzieci.

Dzieła:

• Pocałunek
• Złota Adela
• Danae

10. Edvard Munch (1863-1944)

Ciekawostki:

1. Nazywano go „malarzem brzydoty” i twórcą „obrzydliwego ekspresjonizmu”.
2. „Choroba, Szaleństwo i Śmierć, te czarne anioły czuwające nad moją kołyską, nie opuściły mnie przez całe życie”  – Munch powiedział na temat swojego własnego malarstwa.
3. Artysta stworzył kilka barwnych i monochromatycznych wersji słynnego „Krzyku”, wykorzystując różne techniki malarskie i litograficzne.
4. Swoje obrazy wystawił publicznie po raz pierwszy, kiedy miał zaledwie 20 lat.
5. Przez znaczną część życia zmagał się z alkoholizmem oraz zaburzeniami nerwowymi.

Dzieła:

• Krzyk
• Madonna
• Wampir

11. Wassily Kandinsky (1866- 1944)

Ciekawostki:

1. Twórca abstrakcjonizmu i pierwszej abstrakcji.
2. Ukończył prawo i ekonomię, a malarstwem zajął się dopiero w wieku 30 lat.
3. Był teoretykiem sztuki, wydał liczne książki poświęcone formalnym i metafizycznym aspektom sztuki nieprzedstawiającej.
4. Został uhonorowany przez Google Doodle.
5. Pierwszy w pełni abstrakcyjny obraz nosił tytuł „Akwarela abstrakcyjna”.

Dzieła:

• Kompozycja VIII
• Żółty, czerwony, niebieski
• Improwizacja 31 (Bitwa morską)

12. Stanisław Wyspiański (1869- 1907)

Ciekawostki:

1. Oprócz malarstwa i literatury zajmował się również architekturą, grafiką, witrażami i projektowaniem mebli.
2. Kiedy nie miał już władzy w rękach, kazał przywiązywać sobie deski do ramion, a do nich narzędzia do rysowania. Kiedy nie mógł już malować, dyktował utwory literackie.
3. „By zacząć sztukę, stworzyć dzieło, potrzeba męki, trudu, pasji, bólu, skarg, żalu, smętku, lęku, grozy, litości” – Stanisław Wyspiański.
4. Szczególnie upodobał sobie pastele.
5. Studiował malarstwo u Jana Matejki.

Dzieła:

• Macierzyństwo
• Autoportret z żoną
• Śpiący Staś

13. Piet Mondrian (1872-1944)

Ciekawostki:

1. Na początku swojej kariery zajmował się malowaniem pejzaży.
2. Zainspirowany rozmowami z teozofami, zaczął ograniczać się w swoich dziełach do pionów i poziomów, czerni oraz bieli.
3. Uznany za twórcę neoplastycyzmu.
4. Jego obrazy przypominają mapę Nowego Jorku, być może dlatego został doceniony dopiero w USA.
5. Inspirowała go natura, był przeciwnikiem sztuki nowoczesnej, do czasu aż poznał teozofów i zainteresował się metafizyką.

Dzieła:

• Kompozycja z czerwienią, żółcią, niebieskim i czarnym
• Boogie-Woogie na Broadwayu
• Szary drzeworyt

14. Pablo Picasso (1881- 1973)

Ciekawostki:

1. Oprócz malarstwa zajmował się jeszcze grafiką, rzeźbą i ceramiką.
2. Był współtwórcą kubizmu.
3. Był również współtwórcą kolażu.
4. Każda z kobiet Picassa wyznaczała inny okres w jego twórczości.
5. Obecnie ceny obrazów Picassa sięgają ponad 100 milionów dolarów.

Dzieła:

• Guernica
• Panny z Awinionu
• Trzej muzycy

15. René Magritte (1898-1967)

Ciekawostki:

1. Na początku dorabiał jako projektant tapet oraz reklam dla domów mody.
2. Był znany z upodobania do tytoniu i drewnianych fajek.
3. Punktem zwrotnym było zobaczenie przez artystę reprodukcji obrazu Giorgia de Chirica „Pieśń miłosna”. Moment ten uważany jest za początek zainteresowania malarza surrealizmem.
4. Pomimo tego, że był surrealistą, malował z fotorealistyczną dokładnością.
5. Popierał partie komunistyczne.

Dzieła:

• Syn człowieczy
• Kochankowie
• To nie jest fajka (Zdrada obrazów)

16. Salvador Dalí (1904-1989)

Ciekawostki:

1. Rodzice uznali Salvadora za reinkarnację syna, który zmarł 3 lata wcześniej na zapalenie opon mózgowych. Imię też otrzymał po swoim zmarłym starszym bracie.
2. „Wiem, co jem. Nie wiem, co robię”. Lubił wyłącznie jedzenie o wyraźnej formie – uwielbiał skorupiaki, a nienawidził szpinaku.
3. Jego odpowiedź na pytanie teoretyczne z egzaminu na ASP brzmiała: „Jestem inteligentniejszy niż trzej profesorowie z komisji razem wzięci” Odmawiał złożenia egzaminu, albowiem, jak sam powiedział: „dużo lepiej znam od nich zawarte w pytaniu zagadnienie”.
4. Zaprojektował logo lizaków Chupa Chups.
5. Oprócz malarstwa zajmował się również filmem i literaturą (autor m. in. „Moje sekretne życie”).

Dzieła:

• Trwałość pamięci
• Chrystus św. Jana od Krzyża
• Płonąca żyrafa

17. Frida Khalo (1907-1954)

Ciekawostki:

1. Jej związek z artystą Diego Riverą był bardzo burzliwy i namiętny. Prawie w każdej pracy malarka umieszczała coś związanego z jej mężem.
2. Frida była feministką i emancypantką.
3. W wieku 18 lat miała poważny wypadek drogowy, który wpłynął na jej życie. W swoim życiu przeszła ponad 30 operacji.
4. Malowanie było dla niej walką z cierpieniem, dlatego jej dzieła są tak osobiste.
5. Frida jest również znana z fascynacji modą i kreowania w ten sposób swojego wizerunku.

Dzieła:

• Dwie Fridy
• Autoportret z naszyjnikiem z cierni
• Henry Ford Hospital

18. Roy Lichtenstein (1923-1997)

Ciekawostki:

1. Jego popartowski styl narodził się przy okazji malowania popularnych postaci z Disneya.
2. Uważany jest za jednego z twórców popartu.
3. Obraz „Śpiąca dziewczyna” został sprzedany za 45 milionów dolarów.
4. Zajmował się również ceramiką, rzeźbą i muralami.
5. Zajmował się głównie odwzorowywaniem reklam, codziennych przedmiotów, postaci z kreskówek, komiksów – na obrazach w żaden sposób nie podkreślał swoich emocji.

Dzieła:

• Whaam!
• Drowning Girl
• Masterpiece

19.Andy Warhol (1928-1987)

Ciekawostki:

1. Oprócz sztuk plastycznych zajmował się również malarstwem.
2. Studia plastyczne rozpoczął już jako 14 letni chłopak.
3. Niewłaściwie uznaje się go za twórcę pop artu – pop art narodził się w Anglii.
4. Swoją artystyczną karierę rozpoczął w reklamie.
5. Zaczął się fascynować (i tworzyć jej liczne portrety) Marylin Monroe tuż po jej śmierci.

Dzieła:

• Puszki z zupą Campbell’s
• Marilyn Monroe
• Banana

20. Zdzisław Beksiński (1929-2005)

Ciekawostki:

1. Unikał oglądania dzieł innych artystów. Nie chciał się nimi podświadomie sugerować.
2. Karierę zaczynał od fotografii.
3. Był prawdziwym pasjonatem komputerów.
4. Swoją prywatną kolekcję własnych obrazów nazywał „zwierzętami domowymi”.
5. Nigdy nie pojawił się na swoim wernisażu, bo było to dla niego zbyt stresujące.

Dzieła:

• Bez tytułu (często określany jako „Szczurołap”)
• Bez tytułu (często określany jako „Krzyż”)
• Bez tytułu (często określany jako „Pocałunek”)

Spis tych artystów nie opiewa w setki słów, linijek opisów danego malarza, jest tylko skrótową formą, byś mógł poznać trochę nazwisk i lepiej skojarzyć artystów i ich dzieła.